Bel Fıtığı

Bel ağrısı toplumda sık görülen ve iş gücü kaybına neden olan problemlerdendir. Yetişkin insanlarda yılda hastaneye başvurama nedeni olarak %15’i oranına ulaşmıştır. Bel bölgesindeki ağrılar tüm anatomik yapılardan kaynaklı olabileceği için doktorlar ve hasta tarafından ağrının yeri iyi tespit edilmelidir.

Klinik çalışmalar, bel ağrısının omurgadaki disk bozukluklarına bağlı olarak geliştiğini göstermiştir. Bel ağrısının, disk bozukluğundan kaynaklanma oranı %39’dur. Omurgadaki disk bozuklukları alt grupları göz önünde alındığında Lomber Disk Hernisi (bel fıtığı), yapısı bozulmuş disk hastalıklarının başlıca sebepleridir.

Bel Fıtığı Neden Olur?

• Fıtık riskini artıran nedenler;
• Uygun olmayan çalışma şartları
• Uyku pozisyonu
• Ağır yük kaldırmak
• Uzun süre ayakta kalmak
• Aşırı kilo (obezite)
• Stres, yorgunluk
• Duruş ve oturma bozukluğu
• Ameliyatlara bağlı kas kesileri
• Karın kasları ve sırt kaslarında güçsüzlük
• Düşük fiziksel aktivite
• Bel bölgesine alınan darbeler
• Gebelik
• Yürüme bozukluğu

Bel Fıtığı Belirtileri

 Bel fıtığının ilk belirtileri arasında bölgedeki sinir basısı nedeniyle bel ağrısıdır. Bu ağrı ilk zamanlar çok rahatsız etmez ve genelde uzun süre ayakta kalındığında artmaktadır. Bu durumun aniden kötüye gitmesi alınan bir darbe, dönerek yapılan ani hareketler, yüksek ağırlıklar kaldırmak olabileceği gibi bu durumların dışında da ağrılar aniden artabilmektedir.

Ayaklarda kas gücü kaybı, çabuk yorulma, siyatik sinir boyunca devam eden ağrılar ve uyuşmalar, bacaklarda kas hacminin azalması, sağ ve sol tarafa dönerek yapılan hareketlerde ağrı, oturmada zorluk ve pozisyon değiştirme isteği, ağrı ile birlikte ayaklarda uyuşukluk hissi gibi birçok belirtisi bulunur.

Bel Fıtığı Nasıl Anlaşılır?

Kesin sonuca görünteleme yöntemleri ile ulaşılır (MR, Bilgisayarlı Tomografi, Düz Grafi vb.).

Topuk üzerinde yürüme testi; kişi topukları üzerinde 5-6 adım ileri yürür ve sonra geri yürümesi istenir. Kişi yürüme esnasında belinde yüksek bir ağrı yaşıyor ve ayakta uyuşukluk mevcutsa L4-L5 bölgesinde fıtık riski yüksektir.

Parmak ucunda yürüme testi; kişi parmak ucunda 5-6 adım ileri yürür ve sonra geri yürümesi istenir. Kişi yürüme esnasında belinde ağrı ve kalçasından aşağı çekme ve uyuşukluk hissi mevcutsa L5-S1 bölgesinde fıtık riski yüksektir.

Bu testlerle birlikte öksürük, hapşırma sırasında bel bölgesinde artan ağrılarda bel fıtığında görülen belirtiler arasındadır.

Geriye doğru esnediğinizde bel bölgesinde ağrı oluyorsa bel fıtığı berlirtileri arasındadır.

Bel Fıtığı Ameliyatı Sonrası

Bel fıtığı ameliyatı sonrası bel fıtığı tekrarlanma riski var mıdır?

Bu sorunun cevabı ne yazık ki evet. Fıtık oluşumunun risk faktörlerine dikkat edilmemesi sonucunda tekrarlayabilir. Ameliyat sonrası fizyoterapi görmek günlük yaşama dönme açısından çok etkilidir. Fizyoterapistlerin önerileri dikkate alınıp uygulandığında tekrar riski azalacaktır.

Bel Fıtığı Tedavisi

Fıtık tedavisi günümüzde çok ilerlemiş ve çeşitlenmiştir. Fıtık tedavisinde ilk akla gelenlerden biri ameliyat olmasına rağmen artık fıtık ameliyatları acil durumlar haricinde son çare olarak görülmektedir. Bel fıtıklarının %1 ila %3’ü cerrahi işlem gerektirmektedir.

Bel fıtığı tedavisinde genellikle medikal ilaç ve enjeksiyon tedavileri, fizyoterapi seçenekleri kullanılır.

Fizyoterapi bel fıtığı tedavisinde oldukça etkili bir yöntem olup hekimler tarafından ilk tercih edilen yöntemdir. Fizyoterapi ve rehabilitasyon kapsamında; 

• Manuel terapi yöntemleri
• Kayroprakti yöntemleri
• Elektrik akımını içeren tedaviler (Tens, Elektrik stimülasyonu vb)
• Ultrason terapisi
• Transiyon (çekme) yöntemleri / Mobilizasyon
• Masaj uygulamaları
• Egzersizler

Bel fıtığı fizyoterapisi öncesi 2-3 günlük istirahat verilir ve günlük yaşam aktiviteleri haricindeki işlerden kaçınılması istenir. Hastanın eğitilmesi ve diske yapılacak basıncı artıracak hareketlerden kaçınması öğretilmelir. Medikal ilaç tedavisi ile birlikte alınan fizyoterapi iyileşmeyi hızlandıracaktır.

Bel ağrısını artıran en büyük nedenlerden biri kas spazmıdır. Kuru iğne tedavisi kas spazmına bağlı ağrıda kullanılan en etkili yöntemlerdendir. Kuru iğne kaslardaki motor noktalara veya akapunktur bölgelerine steril iğnelerle yapılan, kastaki gerginliği dağıtıp normal haline gelmesini sağlamak için yapılan bir uygulamadır.

Bel Fıtığı Nasıl Geçer

• Öncelikle hekim muayenesi
• Risk faktörlerine dikkat ( ağırlık kaldırmak, obezite, uzun süre ayakta kalmak vb.),
• Fizyoterapist desteği
• Düzenli egzersiz

Diğer Yazılar