İçindekiler
Kısa Bağırsak Sendromu
İnce bağırsak, tüketilen besinlerin çoğunun sindirim sırasında vücut tarafından emildiği kısımdır. Kısa bağırsak sendromu ise ince bağırsağın yeterli uzunlukta olmaması sebebiyle tüketilen besinlerin yeterince besin alınamadığı bir emilim bozukluğudur.
Kısa Bağırsak Sendromu Neden Olur?
Çoğunlukla ince bağırsağın %50’sinden fazlasının cerrahi işlem ile alınması sonucunda oluşur. Ayrıca ince bağırsaktaki vasküler hastalıklar, ince bağırsak tümörleri, Crohn hastalığı ya da silahlı yaralanmalar sonucunda yapılan zorunlu operasyonlar kısa bağırsak sendromunun oluşumuna sebep olabilmektedir. Bebeklerde ise bağırsak dönüş ve pozisyon anomalileri kısa bağırsak sendromu nedenleri arasında sayılmaktadır.
Kısa Bağırsak Sendromu Belirtileri Nedir?
- İshal
- Yağlı, kötü kokulu dışkı
- Yorgunluk
- Kilo kaybı ve yetersiz beslenme
- Karın ağrısı, şişkinlik ve gaz
- Ödem
- Böbrek taşı
- Safra taşları
Kısa Bağırsak Sendromunda Beslenme Tedavisi
Kısa bağırsak sendromu hastalarının beslenmesi bireylere özgü olarak planlanmalıdır. Çünkü ameliyat sonrası bağırsağın hangi kısımlarının kaldığı, uzunluğu ve işlevi beslenme yönetimini de belirlemede büyük bir etkendir. Bir diyetisyenin hazırlayacağı beslenme programı uygulanarak belirtilerin en aza indirgenmesi mümkündür. Ameliyat sonrası belli bir süre intravenöz beslenme gerekir. Yapılan cerrahi işlemin kapsamına bağlı olarak, kişiler ameliyattan birkaç hafta sonra ağızdan beslenmeye başlayabilir.
- Az ve sık şekilde öğünler tüketilmelidir. Günde 5 – 6 ufak porsiyonlarda öğün, kalori ve besin gereksinimlerini karşılamaya yetebilir.
- Yemek esnasında sıvı alımı azaltılmalıdır. Yemeklerle birlikte bir şeyler içmek, ishale yol açabilir, buna bağlı olarak yetersiz sindirim ve besin emilimi oluşur. Ayrıca yemek esnasında sıvı tüketimi doygunluk hissini arttırarak ve bireyin iştahını azaltarak yetersiz beslenmesine neden olabilir.
- İshal nedeniyle vücudun susuz kalmaması gerekmektedir. Şekersiz sıvılar tercih edilmelidir ve özellikle de su tüketimi günde en az 8 bardak (1,5 lt.) olarak tüketilmelidir.
- Protein içeriği zengin, basit şeker oranı az olan besinler tüketilmelidir. Protein, yiyeceklerin sindirimini ve geçişini yavaşlatma eğilimindeyken, meyve suları ya da tatlı yiyecekler gibi basit şekerler ishale sebep olabilir.
- Düşük yağlı beslenilmesi gerekmektedir. Yağ emilim bozukluğu problemi varsa, A, D, E ve K vitaminleri takviyesi önerilir.
- Bazı bireylerde oksalat alımı azaltılmalıdır. Yüksek oksalata sahip besinler arasında şunlar bulunmaktadır; kurubaklagiller, koyu yeşil yapraklı sebzeler, siyah çay, kahve, çikolata, pancar, portakal, soya, buğday kepeği.
- İshali kontrol altına alabilecek besinler tüketilmelidir. Bunlara; muz, yulaf ezmesi, pirinç, haşlanmış patates, elma püresi, yoğurt gibi besinler önerilir.
- Vitamin ve mineral eksiklikleri gerekebilir. Özellikle magnezyum, kalsiyum, demir ve B12 vitamini takviyeleri olabilir.
Kısa Bağırsak Sendromu Durumunda Tüketilebilecek ve Tüketilmemesi Gereken Besinler
Kısa Bağırsak Sendromunda Tüketilebilecek Besinler:
- Açık çay, ıhlamur
- Kaymaksız yoğurt, ayran
- Yağsız peynir, lor, çökelek, haşlanmış yumurta
- Yağsız et, tavuk, balık, hindi
- Beyaz ekmek, az yağlı pirinç pilavı, makarna, yayla çorba, şehriye çorba, un ve pirinç çorbaları, bazlama, yufka
- Haşlamış ve çok az yağ ilave edilmiş havuç, patates
- Kabuksuz elma, muz, şeftali
- Az şekerli elma, ayva, şeftali, kızılcık kompostoları
- Nane, kekik, tatlı kırmızı biber
Kısa Bağırsak Sendromunda Tüketilmemesi Gereken Besinler:
- Koyu çay, kahve, nescafe, kakao, boza, hazır meyve suları, asitli içecekler
- Süt ve sütlü yiyecekler, sütlü içecekler
- Yağlı peynirler, kaymaklı yoğurt, yağda yumurta
- Yağlı et, yağlı balıklar, tavuğun derisi, sucuk, salam, sosis, pastırma, sakatatlar
- Kurubaklagiller, bulgur, kepekli, yulaflı ekmekler, çavdar ekmeği, kepekli bisküviler
- Havuç ve patates dışındaki sebzeler
- Elma, şeftali ve muz dışındaki meyveler
- Günde 8 tatlı kaşığı şekerden fazlası
- Yağda kızartmalar, kavurmalar, kaymak, krema, tahin, tahin helvası, margarin, mayonez, çikolata, zeytin, zeytin ezmesi
- Acı baharatlar, sirke, turşu, kuruyemişler
Instagram: avrupasaglikliyasam
